In het boek Expeditie Wendbaarheid vind je een heleboel werkvormen om het veranderen naar wendbaarheid op een speelse, luchtige manier aan te pakken. Wendbaarheid is het vermogen van mensen en organisaties om snel en effectief in te spelen op veranderingen, wat essentieel is om relevant en succesvol te blijven in een voortdurend veranderende wereld. In elke blog lichten we één werkvorm eruit om je te inspireren en om mee te experimenteren. Dit keer is dat ‘cross the line’.
Blog 5. Verandering begint bij geloof in je invloed
Overtuigingen zichtbaar maken
Onze overtuigingen vormen een krachtig kompas voor hoe we verandering benaderen, zowel persoonlijk als binnen een team of organisatie. Ze kunnen ons helpen vooruit te komen, maar ook blokkeren als we vasthouden aan beperkende gedachten.
De werkvorm ‘cross the line’ is een speelse en interactieve manier om te onderzoeken wat we écht geloven over onze eigen rol in verandering. Door letterlijk een stap te zetten over een lijn, maken deelnemers hun overtuigingen zichtbaar en bespreekbaar. Het is een krachtige manier om te ontdekken waar de twijfel zit en waar het vertrouwen ligt, zowel in jezelf als in de organisatie.
Deze oefening biedt een veilige ruimte om te reflecteren op wat je denkt dat je kunt veranderen en helpt deelnemers om hun mindset aan te passen: van ‘ik kan niets veranderen’ naar ‘ik heb invloed’.
Werkvorm: cross the line
Onze overtuigingen kunnen ons belemmeren en versterken. Om te achterhalen welke overtuigingen we hebben als het gaat om het veranderen van de organisatie, kun je de volgende werkvorm doen:
- Deel de ruimte denkbeeldig in tweeën door een lijn te trekken of maak die met tape. Leg aan de ene kant van de lijn een vloerplaat neer met daarop JA en aan de andere kant van de lijn een vloerplaat met daarop NEE.
- Vraag iedereen te gaan staan. Vervolgens vraag je aan de deelnemers: ‘Geloof je dat je jezelf kunt veranderen?’ Vraag de deelnemers aan één kant van de lijn te gaan staan, afhankelijk van hun antwoord (het JA-vak of het NEE-vak).
- Vraag twee of drie mensen om toe te lichten waarom ze staan waar ze staan. Meestal komt het er wel uit, maar je kunt ook toelichten dat je je gedrag continu kunt veranderen en aanpassen.
- Stel vervolgens de vraag: ‘Geloof je dat je het team waar je deel van uitmaakt, kunt veranderen?’ Vraag de deelnemers weer om in het JA-vak of het NEE-vak te gaan staan. Sommigen zullen nu over de lijn gaan.
- Vraag weer aan twee of drie deelnemers waarom ze staan waar ze staan of waarom ze van vak veranderd zijn. Ook hier komt het er vaak vanzelf wel uit, maar je kunt toelichten dat je het team kunt veranderen door impact te maken, het goede voorbeeld te geven, retrospectives te houden, zaken bespreekbaar te maken, voorstellen te doen voor andere werkwijzen etc.
- Vraag als laatste aan de groep: ‘Geloof je dat je de organisatie waarin je werkt, kunt veranderen?’ Deelnemers kiezen weer om te gaan staan in het JA-vak of het NEE-vak.
- Vraag opnieuw twee of drie mensen om te reageren. Ook hier kun je, als het nodig is, toelichten dat het gaat om het uitoefenen van invloed en anderen met je meenemen. Het is als een steen in het water gooien: je ziet de rimpels in het water steeds breder uitvloeien. Zo gaat het ook in organisaties. Maar het begint bij het geloof, het vertrouwen dat jij daar een rol in kunt spelen.
Aan het einde van de cross-the-line-sessie worden de diepere overtuigingen binnen de groep zichtbaar. Het gesprek dat ontstaat, laat niet alleen zien waar mensen vertrouwen hebben in verandering, maar ook waar ze twijfelen.
Deze werkvorm maakt helder dat verandering begint bij de overtuiging dat je zelf een verschil kunt maken, hoe klein dat verschil ook lijkt. Of het nu gaat om persoonlijke verandering, het beïnvloeden van je team of zelfs het omvormen van een hele organisatie – het begint allemaal met geloof in je eigen invloed.
Net als een steen die in het water wordt gegooid, verspreiden jouw acties zich en raken ze anderen. Door dit bewustzijn te vergroten, wordt duidelijk dat iedereen een rol kan spelen in verandering, als je maar durft te geloven dat het kan.
Bron: Expeditie Wendbaarheid
Door: Els Verkaik, Edwin Clerkx en Jeroen Venneman
