Leergang Persoonlijk Leiderschap: Leren door in de spiegel te kijken

Op een regenachtige vrijdagochtend in Helmond ontmoeten Mariëlle, Antoinet en Lies hun voormalige trainers voor het eerst na de Leergang Persoonlijk Leiderschap. Lies vertelt al snel hoe ze door deze leergang is veranderd: “Ik ben minder veeleisend tegenover mezelf en minder rechtlijnig tegenover anderen.” Haar beide medecursisten knikken instemmend en de twee trainers kijken trots als een ouderpaar dat hun kind zijn eerste stapjes ziet zetten.

In de uitleg over de Leergang Persoonlijk Leiderschap is te lezen dat ‘jij centraal staat met jouw drijfveren en jouw blokkades’ en dat je ‘wordt wie je van oorsprong bedoeld bent te zijn’. Dat zal velen een beetje zweverig in de oren klinken. Paul: “Als zelfrefl ectie en buiten je comfortzone treden zweverig zijn, dan misschien wel een beetje.” Wim: “Nee joh. We zijn juist heel praktisch, heel fysiek bezig. Daar is helemaal niets zweverigs aan.

61 jaar is Antoinet inmiddels. Na 31 jaar in de kinderopvang te hebben gewerkt, waarvan 26 jaar als leidinggevende, had ze ook kunnen denken: “Ik doe het allemaal al zó lang op mijn manier, daar ga ik nu niets meer aan veranderen.” Maar achteraf gezien is de teamleider van kindcentrum De Raagten in Laarbeek heel blij dat ze de uitdaging toch is aangegaan. “Tijdens een EVC-traject kwam ik erachter dat ik op veel vlakken onbewust bekwaam ben. Nou, toen wilde ik er weleens achter komen waarvan ik me nog meer niet bewust ben. Ik begrijp nu bijvoorbeeld beter hoe het komt dat ik altijd aardig gevonden wil worden.”

Wie even makkelijk punten wil scoren voor het schoolleidersregister, kan maar beter wat anders gaan doen, betogen zowel Wim en Paul als hun voormalige cursisten. “Het is echt wel een intensief traject. En het heeft pas zin en effect op het moment dat je echt bereid bent om jezelf beter te leren kennen en kritisch naar je eigen patronen te kijken,” vindt Lies. “Maar als je dat kunt, wilt én doet, dan word je tijdens deze leergang een betere leider. Voorheen vroeg ik bijvoorbeeld altijd het uiterste van mezelf, wilde ik overal en altijd 5 minuten winnen of 5 euro besparen. Juist door nu dingen soms een klein beetje op hun beloop te laten, komen sommige resultaten vanzelf.”

Om daar te komen, moet je wel door een paar zure en confronterende appels heen bijten. Mariëlle had het op twee momenten zwaar. “Toen de trainingsdag een keer begon met meer dan een kwartier volledige stilte, voelde ik me echt ontzettend ongemakkelijk. Wordt er nu iets van mij verwacht? Moet ik iets zeggen? Moet ik weglopen? Wat willen ze nu precies van me? Al die vragen schoten constant door mijn hoofd. En dan duurt zo’n kwartier heel lang, kan ik je vertellen!”

Ook een geënsceneerde roddelsessie kwam hard binnen bij de directeur van kindcentrum Voordeldonk in Asten. “Toen moest je dus op een stoel gaan zitten met je rug naar de rest van de groep en luisteren hoe zij over je roddelden. Dan bespraken ze dus ongefi lterd alles wat ze tot op dat moment hadden waargenomen aan mij en wat ze daarvan vonden. Dat ze de pitbull in mij wel te zien kregen, maar graag ook vaker de chihuahua in mij zouden willen ontmoeten. Dat komt wel even binnen, ja. Maar het effect daarvan is wel dat ik me nu vaker kwetsbaar durf op te stellen in mijn werk. Ik kan aangeven dat iets niet lukt, dat het niet altijd alleen maar goed gaat of dat ik ergens hulp bij nodig heb.”

Persoonlijk leiderschap begint bij kijken naar jezelf. En daar wat confrontatie in te ervaren. Alleen dan leer je je gedrag te herkennen en ben je in staat om ermee te werken.