Teamwork: een ander standpunt, een nieuwe oplossing

Uit OMJS Magazine #11
Tekst: Patty van der Aa

Wat als er een simpel spel was dat slechts 30 minuten tijd kost, maar waarmee je élk vraagstuk eenvoudigweg samen oplost?

Een spel waarbij alle gesprekspartners gelijkwaardig zijn in aandeel en de uitkomst gedeeld is? Edwin Clerkx en Roy Gielen, beiden trainer en coach, bedachten het Nieuw Perspectief Spel om teams te helpen tot verfrissend nieuwe ideeën te komen.

Realiseer verandering

“Elke groep mensen heeft een bepaalde dynamiek”, legt Edwin uit. “Waar de ene persoon meer praat, praat de ander minder. De een drukt zijn of haar mening door, de ander luistert. Toen een van onze klanten een aantal jaren geleden om een organisatiespel vroeg, ontstonden allerlei ideeën. Voor ons moest er natuurlijk een werkgerelateerd aspect aan zitten. Om teams bijvoorbeeld handvatten te bieden om zichzelf verder te ontwikkelen. Dit spel zorgt er dan ook voor dat er een gezamenlijke oplossing voor een vraagstuk gevonden wordt waarbij iedereen even vaak aan bod komt en de kans krijgt om te praten. Zo ontstaan meerdere perspectieven op een probleem en wordt het mogelijk verandering te realiseren.”

Verandering van perspectief

Roy vult aan: “Het is een beetje hetzelfde als met fotograferen. Als je vanuit een andere hoek naar dezelfde situatie kijkt, ontdek je een hele mooie, andere wereld. Wanneer je vasthoudt aan je standpunten, kom je er niet zomaar uit. Dat geldt ook als je er niet bewust mee bezig bent. Door het spelen van dit spel ben je er een half uur mentaal én fysiek mee bezig. Zo ontstaan verfrissend nieuwe perspectieven zonder eindeloze discussie onderling: het spel werkt namelijk heel constructief door middel van vragen en opdrachten die niemand kan ontwijken.”

Spel als gespreksleider

Het Nieuw Perspectief Spel leidt als het ware het gesprek rondom een vraagstelling binnen een team, afdeling of directie; kortom, binnen een groep mensen. Bijvoorbeeld: wat belemmert ons om elkaar constructief feedback te geven? Of: waarom lukt het ons niet om tot een gezamenlijke aanpak te komen? Het kan van alles zijn. “Dit klinkt misschien negatief, maar het blijkt dat juist een negatieve probleemstelling zorgt voor scherpte, diepgang en noodzaak in het gesprek. Dit in tegenstelling tot een positieve vraagstelling zoals: hoe komen we tot een gezamenlijke aanpak?” vertelt Edwin. “Pas als er een relevante vraagstelling is gekozen, start het spel.”

Spelverloop

Elke deelnemer ontvangt vijf kaarten die hij of zij moet spelen. Er zijn vijf verschillende kleuren kaarten. De persoon die de vraag inbrengt, heeft altijd een groene en een rode kaart. De groene kan gespeeld worden wanneer iemand een nieuw perspectief wil delen, de rode wanneer een speler zich uit wil spreken over een ingenomen standpunt. De meeste kaarten zijn echter roze, geel of blauw. Roy legt uit: “De roze kaarten speel je zelf. Hierop staat een vraag of opdracht. De gele kaarten zijn actiematige interventies om je weer bij de les te krijgen. De blauwe kaarten moet je weggeven aan een ander. Bijvoorbeeld als je benieuwd bent wat die ene persoon ervan vindt. Of wanneer je vindt dat iemand zich er te makkelijk vanaf maakt. Dat doet heel veel. Enerzijds zie je namelijk dat teamleden zich eindelijk vrij voelen om zich uit te spreken. Anderzijds kunnen ze nu eens de vraag aan een ander stellen en eerlijk antwoord krijgen. Het verandert de hele dynamiek van een groep.”

Gedragsinterventie

Los van het feit dat het Nieuw Perspectief Spel het vraagstuk beantwoordt, doet het ook iets heel anders: er is sprake van gedragsinterventie. Juist dat is superinteressant volgens beide mannen. “Voor sommigen is dit spel namelijk moeilijk omdat ze niet overal een mening over mogen geven. Voor anderen is het juist een bevrijding dat ze zich een keer mogen uitspreken. Er hoeft maar één iemand het lef te hebben om te zeggen: ‘Weet je wat? Vandaag doen we het anders.’ Het spel duurt maar een half uurtje en dat is zeker goedbestede tijd.”