Visie DIY
Uit OMJS magazine #3
Gaan we onze visie herijken of gaan we met een nieuwe visie ons onderwijs herontwerpen? Samen (weer) koers bepalen! Met de juiste voorbereiding en tools zelf aan de slag.
In OMJS magazine (en op deze pagina) beschrijven we een visieproces in drie stappen. Uiteraard biedt dit geen kant-en-klaarproduct. Elk visieproces is anders, afgestemd op de aanleiding, teamdynamiek en gewenste opbrengsten. De waarde zit in de gesprekken, het proces en de wijze waarop je met elkaar de stappen vastlegt. In woord en beeld …

1
Waar staan we? En waar gaan we voor?
Omgevingsbeeld
Droompositie
Succesformule
2
Kernwaarden
Waar staan we voor?
Waarin zijn we onderscheidend?
Wat is kenmerkend voor ons?
3
Hoe zien we de kernwaarden terug in de praktijk?
Wat willen we (gaan) zien bij leerlingen/leraren?
1
De eerste stap is om met elkaar antwoorden te vinden op de volgen de vragen, die de pijlers vormen van één gezamenlijke visie.
Omgevingsbeeld
Beschrijving van de specifieke populatie en doelgroep.
- Welke veranderingen/ontwikkelingen verwachten jullie de komende jaren?
- Welke uitdagingen liggen er en hoe gaan jullie daarmee om?
- Welke relaties heb je in je directe omgeving?
- Wat betekent dat voor jullie rol en aandeel in het geheel?
Droompositie
- Wat willen jullie realiseren (bijvoorbeeld pedagogisch, didactisch, maatschappelijk, organisatorisch, professioneel)?
- Wie of wat willen jullie zijn voor de leerlingen, ouders en samenwerkingspartners?
Succesformules
- Hoe komt het dat jullie je droompositie gaan behalen?
- Waar zijn jullie sterk in? Wat is kenmerkend voor jullie?
- Hoe creëren jullie ‘een goede basis’ voor alle leerlingen?
- Wat gaan jullie nog versterken of wat gaat jullie sterker maken?
Tip: gebruik BEELD&BOX om met elkaar beelden/metaforen te bedenken bij elke pijler.
BEELD&BOX
BEELD&BOX brengt in elke situatie ruimte voor gesprek. Deze tool bevat honderd beeldkaarten die tijdens elk proces ingezet kunnen worden als metafoor voor een situatie, gevoel, behoefte of voorstel.
2
Deze werkvorm is geschikt om samen als team tot een antwoord, visie, afspraak of definitie te komen.
- De teamleden schrijven individueel hun kernwaarden op die voor hen kenmerkend zijn voor de (nieuwe) visie
- Teamleden vormen tweetallen (zie onderstaande piramide), voegen hun antwoorden samen en komen tot één gezamenlijk resultaat (een gezamenlijk rijtje van maximaal vier kernwaarden). Er zullen dus keuzes gemaakt moeten worden.
- Twee tweetallen vormen een viertal, voegen hun antwoorden samen en komen opnieuw tot een gezamenlijk rijtje van vier kernwaarden.
- Voorafgaande stappen worden herhaald. De groepen blijven zich verdubbelen, totdat er twee groepen overblijven afhankelijk van de groepsgrootte (elke groep heeft één woordvoerder). Laat deze twee teamleden samen in dialoog gaan tot er vier gezamenlijke kernwaarden uitgesproken kunnen worden.

Deze werkvorm komt uit 5 minuten leidinggeven.
5 minuten leidinggeven
Deze 5-minuten uitgave richt zich op (onderwijs)professionals, die in 5-minuten een idee, werkvorm, handreiking of inzicht willen ontvangen, om daarmee leiding te kunnen geven aan zichzelf, het professionele gesprek en/of teammomenten.
3
Om de visie te vertalen naar de praktijk is het van belang dat je met elkaar weet waar je naar streeft en wat je wilt zien, bij leerlingen, professionals en in de leeromgeving.

Stappenplan voor de invulling van het format:
- Bepaal welke kernwaarden jullie gaan beschrijven en wat daarvan de betekenis is voor jullie en wat je wilt toevoegen vanuit de theorie.
- Beschrijf het ontwikkelperspectief van leerlingen. Welk gedrag, welke houding wil je bij je leerlingen ontwikkeld zien?
- Zet vervolgens de competenties van de leraar centraal. Welk gedrag en welke houding moet deze laten zien om leerlingen het gewenste gedrag te laten ontwikkelen?
- Uiteindelijk beschrijf je welke leermiddelen, materialen en concepten zet je in om je competenties te ontwikkelen en het gedrag van leerlingen te stimuleren?
Tip: zodra het format is uitgewerkt in woorden, kan het worden omgezet naar foto’s uit de eigen praktijk. Zo werken wij aan onze visie in de praktijk!