Hoe sla je je zelfgemaakte woordwebben, woorddriehoekjes e.d., in het kader van woordenschatonderwijs efficiënt op?
Elke school besteedt in meer of mindere mate aandacht aan woordenschatonderwijs. Een goede woordenschat is immers erg belangrijk! Er zijn verschillende aanpakken om aan het uitbreiden en verdiepen van de woordkennis van kinderen te werken. Per situatie of leergebied kan de aanpak verschillen. Zo kan impliciet en expliciet aandacht aan woorden besteed worden. Impliciet kan aandacht aan woordbetekenissen besteed worden door het creëren van een rijk, gevarieerd taalaanbod waarin kinderen min of meer terloops woordkennis op kunnen doen. Er is sprake van expliciet woordenschatonderwijs wanneer bepaalde woorden bewust, apart, herhaald, aangeboden worden. Waar mogelijk wordt hiervoor door scholen ter ondersteuning gewerkt met grafische modellen (zoals bijvoorbeeld de woordparaplu of de woordtrap).
Regelmatig stellen scholen in het kader van expliciet woordenschatonderwijs vragen als:
- Hoe weet ik welke woorden al (in voorgaande leerjaren) aangeboden zijn door mijn collega’s?
- Hoe weet ik op welke manier een woord aangeboden is geweest?
- Ik ben nieuw in deze groep: hoe weet ik of bij deze les ooit door een collega al een woordweb is gemaakt?
- Waar en hoe bewaar ik mijn gemaakte woordwebben, zodat een volgende collega deze makkelijk kan vinden en eventueel kan aanpassen?
Een van de mogelijkheden om woorden (en de manier waarop deze aangeboden zijn) op te slaan is via Evernote. Op Evernote.com kun je bijvoorbeeld eenvoudig de woorduitwerkingen of woordwebben opslaan en vinden. Als je een account aanmaakt kun je pdf-documenten gratis opslaan. Door tijdens het opslaan van bijvoorbeeld een woordweb zoekwoorden ‘tags’ mee te geven, is voor iedereen op elk moment op te zoeken of een woord al eens door een collega aangeboden is en op welke manier. Je slaat namelijk het woordweb digitaal op.
Stel een leerkracht van groep 3 heeft bij kern 8 een woordspin gemaakt met de woorden: de voorstelling, het publiek, de toeschouwers, het applaus.
Dit woordweb kan kant en klaar digitaal opgeslagen worden met als zoekwoorden (tags): groep 3, kern 8, de voorstelling, de toeschouwers, het publiek, het applaus.
Wanneer een volgende leerkracht van groep 3 wil weten of er woordwebben gemaakt zijn bij kern 8, kan hij of zij als zoekwoord binnen Evernote ‘kern 8’ aangeven. Alle aangeboden woorden van kern 8 worden dan zichtbaar. Zo ook die van ‘de voorstelling’. Wanneer de leerkracht van groep 4 wil weten of ‘de toeschouwers’ in voorgaande jaren aangeboden is geweest en zo ja in welke context, dan kan die als zoekwoord ‘de toeschouwers’ aangeven. Dan verschijnt alle informatie waarin het woord ‘de toeschouwers’ is opgenomen. Ook dan zal de woordspin van kern 8 uit groep 3 zichtbaar worden. Het kan zijn dat de leerkracht van groep 4 dit woordweb vervolgens gebruikt ter consolidatie/herhaling, maar deze leerkracht kan natuurlijk ook besluiten een ander woordweb te maken rond ‘de toeschouwers’, of een heel andere aanpak te kiezen.
Een makkelijke manier om op school woordwebben, woordomschrijvingen en andere informatie op te slaan en terug te vinden!