Non-verbale representatie
Uit wetenschappelijk onderzoek (Marzano) weten we dat ons brein altijd op zoek naar samenhang, patronen en verbindingen. Het brein is er van nature op uit betekenis te geven aan nieuwe indrukken en het is constant op zoek naar manieren om informatie te ordenen en optimaal met bestaande kennis te verbinden.
Informatie wordt in het brein opgeslagen in ruwweg twee verschijningsvormen: linguïstisch en visueel (non-verbale representaties). De linguïstische vorm is talig van aard. De visuele vorm bestaat uit beelden.
Hoe meer we beide vormen integraal toepassen, hoe beter we kennis kunnen overdenken, verdiepen en onthouden. Integraal combineren van beeld en tekst zorgt er bovendien ervoor dat we die kennis ook weer gemakkelijker kunnen reproduceren.
De visuele modellen en denkstrategieën van DenkBeelden sluiten uitstekend hierop aan. Hierdoor draagt DenkBeelden niet alleen bij aan de betrokkenheid en motivatie van leerlingen maar ook aan concrete leeropbrengsten en breinvriendelijk onderwijs.
Wetenschappelijke analyse
In de uitgave ‘Wat werkt in de klas: Research in actie’ brengt Marzano een negental didactische strategieën in beeld waarvan uit onderzoek is gebleken dat die een bewezen en positief effect hebben op leerprestaties van leerlingen.
Een belangrijke effectieve didactische strategieën die Marzano benoemt, is ‘non-verbale representatie’. Kennis wordt immers zowel linguïstisch (verbaal/talig) als visueel (non-verbaal) in het brein opgeslagen. Leerlingen die beide manieren in samenhang toepassen, kunnen dieper nadenken over informatie en beter onthouden wat ze hebben geleerd.
Er zijn volgens Marzano verschillende vormen van non-verbale representaties, bijvoorbeeld:
- Beelden die we in gedachten oproepen; je maakt letterlijk een visuele voorstelling in je hoofd van je gedachten.
- Fysische modellen; dit zijn concrete presentaties van de kennis die iemand leert.
- Grafische representaties; dit zijn getekende afbeeldingen of pictogrammen.
Over DenkBeelden
DenkBeelden zijn visuele modellen, didactische werkvormen, die onze denkprocessen en leren ondersteunen en daarnaast onze creativiteit stimuleren. Met DenkBeelden maken we letterlijk in ons brein een beeld van ons denken. DenkBeelden brengt effectieve denkprocessen bij leerlingen op gang.
Het hart van de didactiek DenkBeelden bestaat uit tien visuele modellen, de feitelijke DenkBeelden. Deze komen bijna altijd overeen met enkelvoudige denkstrategieën zoals classificeren, overeenkomsten/verschillen, associëren en analogieën.
De tien visuele modellen van DenkBeelden vormen het basisgereedschap voor de leerlingen. Dit basisgereedschap wordt aangevuld met relevante didactische werkvormen van coöperatief leren en een behoorlijk dosis technologie.
Door de inzet van coöperatieve werkvormen worden alle kinderen actief bij het leren betrokken. De visuele modellen van DenkBeelden zijn dan ook extra effectief indien ze worden gecombineerd met coöperatief leren.
Aansluiten op leerbehoeften
Leerlingen van nu en straks groeien op in een mediarijke maatschappij. Ze hebben behoefte aan een manier van leren die beter aansluit op hun denk- en leefwereld. DenkBeelden past uitstekend bij de wijze waarop kinderen tegenwoordig informatie verwerven en verwerken. In hun leerproces werken ze bovendien meer samen met elkaar.
Meer weten?
Onderzoek
Robert J. Marzano (2009). Wat werkt in de klas: Research in actie. Vlissingen: Bazalt
DenkBeelden
